Dul yetim aylığı hakkında Son durum nedir.?
Eşi ölmüş
kadınların ve bunların çocuklarının dul yetim aylığı alma hakları
hakkında Ali TEZEL’in bir yazısını sizlerle daha iyi anlaşılması
açısından paylaşmayı uygun görüyoruz.
Basının hemen hepsinde
dul kadınlara müjde haberlerini okuyorsunuz. Dul kadının hem eşinden hem
babasından aylık alabilmesinin ön koşulu, çalışmaması ve emekli
olmamasıdır… Son Yargıtay Kararından yararlanmak için ise koca veya ana-babasından en az birisinin 6.8.2003 gününden önce vefat etmiş olmasıdır…
Sosyal Güvenlik Kurumu
uygulaması gereğince koca veya babası aynı Kurumdan emekli olmuş ve her
ikisi de vefat etmiş olan kadınların, hem kocasından hem de babasından
aylık alma hakkı yoktur. Sadece fazla olan aylık kadına ödenir. Basında
son günlerde çok gördüğümüz Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun hem
kocasından hem de babasından aylık alma imkanı getiren karar ise
irdelenmeye muhtaçtır.
Yasal ismi ölüm aylığı olan bu aylıkların, kocadan gelenine dul aylığı, ana-babadan gelenin de yetim aylığı denir.
***DUL AYLIĞI İÇİN EVLENMEMEK YETER ŞART
Kadın-erkek ayrımı
olmadan vefat eşlerden aylık alabilmek için evli olmamak yeter şarttır.
Evli olmadığı sürece kadın-erkek vefat etmiş emekli eşten dul aylığı
alabilir. Evlenirse dul aylığı kesilir, evlilik son bulunca da yeniden
dul aylığı alınabilir.
YETİM AYLIĞI FARKLIDIR
Vefat etmiş babası veya
annesi SSK’lı olan kadınların SSK veya Bağ-Kur’dan yetim aylığı
almasının ön koşulu, evli olmaması, çalışmaması ve emekli olmamasıdır.
Bu üç şarttan herhangi biri yoksa baba veya anadan yetim aylığı
alınamaz. Ancak, vefat etmiş ana veya babası memur ise bu durumda, iki
şart vardır, memur olmamak ve evli olmamak. Yani, kadın SSK’lı veya
Bağ-Kur’lu olsa da buralardan emekli olsa da evli olmamak şartıyla eski
adıyla Emekli Sandığı yeni adıyla SGK Kamu Görevlileri Dairesinden yetim
aylığı alabilir.
***6 AĞUSTOS 2003 GÜNÜNDEN ÖNCE FARKLIYDI
506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanunu’nun “Ölüm Aylığı” şartlarını düzenleyen, “Eş ve
Çocuklara Aylık Bağlanması” başlıklı 68 inci maddesi 6.08.2003 günü
Resmi Gazetede yayımlanan 4958 sayılı Kanun ile değiştirilmiştir.
İlgili maddeye, 4958 ile “buralardan gelir veya aylık almaya” ibaresi getirilmiştir.
“VI – Sigortalının kız
çocuklarına bağlanan aylıklar, Sosyal Sigortaya, Emekli Sandıklarına
tabi işlerde çalışmaya buralardan gelir veya aylık almaya başladıkları
veya evlendikleri tarihi takibeden devre başından itibaren kesilir.
Aylığın kesilmesine yol açan sebebin ortadan kalkması halinde I inci
bölümün (C) fıkrası hükmü saklı kalmak şartiyle, bu tarihten başlanarak
yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da
aylık almağa hak kazanan kimseye bu aylıklardan fazla olanı ödenir.”
KOCA VEYA ANA-BABADAN BİRİSİNİN 6.8.2003’DEN ÖNCE VEFAT ETMİŞ OLMASI GEREKİYOR
Yargıtay’ın son kararı
ile kocası veya aylık alacağı ana-babası 6.8.2003 gününden önce ölmüş
olan dul kadınlara hem kocasından hem de ana-babasından aylık alma hakkı
getirilmiştir. Ancak, bu uygulamayı SGK hala kabul etmediğinden dava
gerekir. Bu sebeple durumunuz yukarıdaki şartlara uyuyorsa önce SGK’dan
yetim aylığı talebinde bulunun, SGK reddedince de Yargıtay kararını
örnek göstererek dava ediniz.
Ali Tezel
28.03.2012